انواع شیرهای قطع و وصل مکانیک آب

راهنمای جامع خرید انواع شیرهای قطع و وصل مکانیک آب

شیرهای On-Off یا قطع و وصل، شاهرگ‌های حیاتی هر سیستم پایپینگ هستند و برای باز/بست کامل مسیر سیال استفاده می‌شوند. انتخاب صحیح از میان انواع شیرهای قطع و وصل مکانیک آب مثل شیر توپی، شیر پروانه‌ای و شیر کشویی، عملکرد پایدار، آب‌بندی مطمئن و طول عمر بالای سیستم را تضمین می‌کند.

شیر توپی (Ball Valves):

شیر توپی با چرخش ۹۰ درجه‌ای یک گوی سوراخ‌دار، جریان را قطع یا وصل می‌کند؛ افت فشار کم و آب‌بندی عالی از ویژگی‌های کلیدی آن است.

شیر توپی فلنج‌دار DN100 کربن‌استیل PN16 مکانیک آب
نمونه شیر توپی فلنج‌دار مکانیک آب

انواع و کاربردها

  • فلنج‌دار: مناسب خطوط صنعتی و سایزهای بزرگ.
  • سه‌تکه: تعمیر آسان بدون خارج کردن از خط.
  • رزوه‌ای و جوشی: برای سایزهای کوچک‌تر و تأسیسات.
  • ترونیون: گشتاور کمتر، مناسب فشار و سایز بالا.
مشخصه مقادیر رایج توضیح
سایز (DN) DN15 – DN300 برای سایزهای بزرگ‌تر، مشاوره فنی توصیه می‌شود.
کلاس فشار (PN) PN16, PN25, PN40 کلاس‌های بالاتر برای فرایندهای نفت و گاز نیز موجود است.
نوع اتصال Flanged, Threaded, Welded فلنج‌دار در آب و فاضلاب رایج‌تر است.
متریال بدنه CS, SS304/316, Brass وابسته به سیال، دما و فشار کاری.

شیر پروانه‌ای (Butterfly Valves):

شیر پروانه‌ای سبک، کم‌جا و مقرون‌به‌صرفه است. دیسک مرکزی با چرخش ربع‌گرد، مسیر را کنترل می‌کند. انتخاب لاینر و بدنه مناسب، کیفیت آب‌بندی را تعیین می‌کند.

شیر پروانه‌ای چدن داکتیل Wafer لاینر EPDM PN16 مکانیک آب
نمونه شیر پروانه‌ای اتصال Wafer

تفاوت‌های کلیدی

  • اتصال: Wafer (سبک و اقتصادی)، Lug (نصب آسان قطعه‌ای)، Flanged (تحمل فشار بالاتر).
  • بدنه: چدن داکتیل برای آب/فاضلاب؛ فولادی برای شرایط سخت‌تر.
  • لاینر: EPDM برای آب، PTFE/Viton برای سیالات شیمیایی.
مشخصه مقادیر رایج توضیح
سایز (DN) DN50 – DN1200 تولید تا DN3000 امکان‌پذیر است.
نوع اتصال Wafer, Lug, Flanged نوع Wafer محبوب‌ترین است.
لاینر EPDM, NBR, Viton, PTFE براساس سازگاری شیمیایی انتخاب شود.
کلاس فشار (PN) PN10, PN16 برای فشار بالاتر از High Performance استفاده کنید.

شیر کشویی (Gate Valves):

شیر کشویی مسیر مستقیم و افت فشار بسیار کم در حالت باز ارائه می‌دهد و برای خطوط انتقال اصلی آب مناسب است. برای تنظیم دبی توصیه نمی‌شود.

شیر کشویی زبانه لاستیکی چدن داکتیل پوشش اپوکسی DN150 PN10 مکانیک آب
نمونه شیر کشویی زبانه لاستیکی

شیر کشویی زبانه لاستیکی (Resilient Seated)

زبانه چدنی با روکش EPDM/NBR آب‌بندی حبابی را حتی در حضور ذرات معلق تضمین می‌کند و از گیرکردن رسوب در کف شیر جلوگیری می‌شود.

مشخصه مقادیر رایج توضیح
سایز (DN) DN50 – DN600 استاندارد رایج DIN 3352 است.
بدنه Ductile Iron پوشش اپوکسی برای مقاومت خوردگی.
زبانه Ductile Iron + EPDM برای آب شرب، تاییدیه بهداشتی الزامی است.
کلاس فشار (PN) PN10, PN16 تست طبق EN 12266-1.

مقایسه کاربردی شیرهای قطع و وصل

انتخاب بین شیر توپی، شیر پروانه‌ای و شیر کشویی به سایز خط، فشار کاری، نوع سیال، محدودیت فضا و بودجه وابسته است.

نوع شیر بهترین کاربرد مزیت کلیدی محدودیت رنج سایز کلاس فشار
شیر توپی قطع/وصل سریع؛ فرایندی آب‌بندی عالی؛ ربع‌گرد هزینه بالاتر در سایز بزرگ DN15–DN200+ PN10–PN40
شیر پروانه‌ای آب/فاضلاب، HVAC، سایز بزرگ وزن کم؛ نصب آسان؛ اقتصادی وابسته به کیفیت لاینر DN50–DN1200 PN6–PN16
شیر کشویی خطوط اصلی آب‌رسانی مسیر مستقیم؛ افت فشار ناچیز نامناسب برای تنظیم دبی DN50–DN600 PN10–PN16

سوالات پرتکرار (FAQ)

برای شبکه آب شهری، بین شیر پروانه‌ای و کشویی کدام مناسب‌تر است؟

در شبکه‌های آب شهری، شیر کشویی زبانه لاستیکی به‌دلیل آب‌بندی مطمئن و افت فشار ناچیز انتخاب استاندارد است. در فضاهای محدود یا نصب آسان، شیر پروانه‌ای Wafer با لاینر مناسب گزینه‌ای اقتصادی است.

شیر توپی ترونیون چه مزیتی نسبت به فری‌فلوتینگ دارد؟

در ترونیون، گوی از بالا و پایین مهار می‌شود؛ گشتاور موردنیاز کاهش یافته، سایش سیت کم و آب‌بندی در فشار/سایز بالا پایدارتر است.

برای سیال خورنده چه موادی پیشنهاد می‌شود؟

بسته به آنالیز سیال و دما: SS316/304، آلیاژهای ویژه، یا بدنه چدن داکتیل با پوشش داخلی مقاوم (اپوکسی، PTFE، PFA). در پروانه‌ای: دیسک استنلس + لاینر PTFE/Viton.

PN10، PN16 و PN25 چه تفاوتی دارند؟

PN کلاس فشار اسمی (بار) در دمای مرجع است. PN بالاتر یعنی تحمل فشار بیشتر؛ با افزایش دما ظرفیت کاهش می‌یابد (منحنی P-T را بررسی کنید).

آیا شیر پروانه‌ای برای تنظیم دبی مناسب است؟

برای کنترل دقیق جریان از شیرهای کنترلی مانند Globe/Needle استفاده کنید. نیمه‌باز ماندن پروانه‌ای فرسایش لاینر و دیسک را تسریع می‌کند.

جمع‌بندی و مشاوره خرید

با توجه به نیاز پروژه، یکی از سه گزینه شیر توپی، شیر پروانه‌ای یا شیر کشویی می‌تواند انتخاب بهینه باشد. برای انتخاب دقیق، با کارشناسان پایش سیال تماس بگیرید.

ارتباط با پایش سیال

📞 ۰۲۱-۴۴۲۸۲۴۱۵ |
📞 ۰۲۱-۴۴۲۸۳۰۵۲ |
💬 واتس‌اپ

فروشگاه آنلاین تجهیزات و قطعات صنعتی «پایش سیال» — عرضه مستقیم از تولیدکننده با بهترین قیمت و مشاوره فنی.


دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *