شیر گلوب چدنی

شیر گلوب چدنی (Cast Iron Globe Valve) چیست؟

شیرهای گلوب چدنی یکی از مؤثرترین ابزارهای کنترلی در سیستم‌های لوله‌کشی هستند که به دلیل طراحی خاص و ویژگی‌های مکانیکی، امکان کنترل دقیق فشار و دبی سیال را فراهم می‌کنند. این شیرها عمدتاً در شبکه‌های آبرسانی و صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند و نسبت به سایر انواع شیرها (مانند کشویی، سوزنی و پروانه‌ای)، مزایای خاصی ارائه می‌دهند.

مقایسه شیر گلوب با شیرهای کشویی، پروانه‌ای و سوزنی

۱٫ شیر کشویی (Gate Valve):

• کاربرد: تنها برای قطع و وصل جریان مناسب است و نمی‌توان از آن برای کنترل دبی یا فشار استفاده کرد.
• مشکلات در کنترل:
  • ۹۰% کورس حرکتی شیر تغییرات اندکی در دبی ایجاد می‌کند.
  • تغییرات شدید دبی و فشار در ۱۰% انتهایی، باعث ایجاد جت آب شده که به سطوح آب‌بندی و اجزای داخلی آسیب می‌زند.
  • ارتعاشات ناشی از حالت لقی در دیسک، استهلاک قطعات را افزایش می‌دهد.

۲٫ شیر پروانه‌ای (Butterfly Valve):

• کاربرد: برای قطع و وصل سریع جریان در خطوط فشار متوسط.
• مشکلات در کنترل:
  • عبور جریان در حالت نیمه‌باز باعث ایجاد جت آب و آسیب به نشیمنگاه آب‌بندی می‌شود.
  • افت فشار بیشتری نسبت به شیرهای کشویی دارد.

۳٫ شیر سوزنی (Needle Valve):

• کاربرد: طراحی شده برای کنترل دقیق دبی و فشار.
• مقایسه با گلوب:
  • هزینه ساخت و نگهداری شیرهای سوزنی به‌طور قابل‌توجهی بالاتر است.
  • شیر گلوب با عملکرد مشابه، اقتصادی‌تر و نگهداری آسان‌تری دارد.

ویژگی‌ها و مزایای فنی شیرهای گلوب چدنی

• طراحی خاص دیسک و محور:
  • دیسک و محور غیر گردان (Non-Rotating): کاهش استهلاک و ارتعاش و امکان کنترل دقیق‌تر دبی و فشار.
  • پیچ بیرون (Outside Screw): دسترسی آسان‌تر برای سرویس و تعمیرات و جلوگیری از تماس مستقیم پیچ با سیال.
• آب‌بندی بادوام:
  • سطوح آب‌بندی از جنس استنلس استیل که طول عمر و مقاومت در برابر خوردگی را افزایش می‌دهد.
  • طراحی مکانیزم آب‌بندی به‌گونه‌ای است که حداقل نشتی را تضمین می‌کند.
• انعطاف در سرویس و تعمیر: امکان تعویض قطعات داخلی بدون نیاز به خارج کردن شیر از خط لوله.
• قابلیت تحمل شرایط کاری سخت: طراحی مناسب برای سرعت‌های بالا و سیالات با دما و فشار متغیر.
• قابلیت تغییر عملگر: امکان نصب عملگر برقی، پنوماتیک یا دستی بر اساس نیاز سیستم.
• طراحی اقتصادی: قیمت مناسب نسبت به شیرهای سوزنی با عملکرد مشابه و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری.
• پوشش محافظ: رنگ پودری کوره‌ای با پاشش الکترواستاتیک برای حفاظت در برابر خوردگی.

استانداردهای ساخت و تست

• ابعاد پیشانی تا پیشانی (Face to Face): طبق DIN 3202 ستون F1.
• سوراخکاری فلنج‌ها: طبق استاندارد DIN 2501 و ISO 7005.
• ماشینکاری نشیمنگاه: طبق استاندارد ISO 5211 برای اطمینان از آب‌بندی دقیق.
• تست نهایی: انجام آزمون‌های فشار و نشتی بر اساس استاندارد ISO 5208.

مشخصات فنی شیرهای گلوب چدنی

کاربردهای تخصصی شیر گلوب چدنی

• شبکه‌های آبرسانی: تنظیم دبی و فشار در خطوط توزیع شهری.
• تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب: کنترل جریان ورودی و خروجی.
• صنایع شیمیایی: مناسب برای کنترل دقیق سیالات فرآیندی.
• نیروگاه‌ها: خطوط انتقال بخار یا آب با دمای بالا.
• سیستم‌های سرمایش و گرمایش: خطوط لوله در تجهیزات HVAC.

نکات مهم در انتخاب و نصب شیر گلوب چدنی

• تطبیق با شرایط کاری: فشار، دما، و نوع سیال باید با مشخصات فنی شیر سازگار باشد.
• جهت نصب: معمولاً شیرهای گلوب در خطوط لوله افقی نصب می‌شوند تا عملکرد بهینه داشته باشند.
• نگهداری منظم: بررسی دوره‌ای و تعویض قطعات مستهلک برای افزایش طول عمر.
• رعایت استانداردهای نصب: استفاده از فلنج‌های هم‌راستا و پیچ‌های محکم‌شده به‌صورت یکنواخت.

جمع‌بندی

شیرهای گلوب چدنی به دلیل طراحی مهندسی پیشرفته، قابلیت کنترل دقیق فشار و دبی، و هزینه مقرون‌به‌صرفه، انتخابی مناسب برای شبکه‌های آبرسانی و صنایع مختلف هستند. این شیرها با ارائه عملکرد پایدار و طول عمر بالا، می‌توانند جایگزین مناسبی برای شیرهای کشویی و حتی شیرهای سوزنی در بسیاری از کاربردها باشند. رعایت استانداردهای نصب و نگهداری منظم، تضمین‌کننده بهره‌وری و کارایی این تجهیزات در طولانی‌مدت است.