شیرآلات صنعتی, شیرآلات چدنی
شیر چدنی پروانه‌ای ویفری و لاگ تایپ
شیر چدنی پروانه‌ای ویفری و لاگ تایپ چیست؟
شیرهای پروانه‌ای ویفری و لاگ تایپ، از جمله پرکاربردترین انواع شیرهای قطع و وصل در صنایع مختلف هستند. طراحی این شیرها به گونه‌ای است که با حرکت چرخشی دیسک، جریان سیال قطع یا وصل می‌شود. این نوع شیرها به دلیل وزن کم، قیمت اقتصادی، و نصب آسان، به گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربردهای صنعتی و شهری تبدیل شده‌اند.
تفاوت‌های اصلی بین شیر ویفری و لاگ تایپ
| نوع شیر پروانه‌ای | ویژگی‌ها | مزایا | محدودیت‌ها |
|---|---|---|---|
| ویفری (Wafer Type) |
|
|
امکان نصب در انتهای خط را ندارد. |
| لاگ تایپ (Lug Type) |
|
|
وزن و قیمت بالاتر نسبت به نوع ویفری. |
۱٫ شیر پروانه‌ای ویفری (Wafer Type Butterfly Valve):
- طراحی شده برای نصب بین دو فلنج لوله.
- با استفاده از پیچ‌های عبوری از گوشواره های بالا و پایین بدنه شیر در جای خود ثابت می‌شود.
- قابلیت جلوگیری از برگشت جریان را در سیستم فراهم می‌کند.
- مناسب برای فضاهای کوچک و وزن کمتر.
- اقتصادی‌تر از نوع لاگ تایپ.
- امکان نصب در انتهای خط را ندارد
۲٫ شیر پروانه‌ای لاگ تایپ (Lug Type Butterfly Valve):
- دارای گوشواره‌های مستقل برای پیچ‌ومهره‌کردن به فلنج‌ها.
- قابلیت تعویض و تعمیر لوله‌ها در یک سمت، بدون نیاز به قطع جریان از سمت دیگر.
- امکان نصب در انتهای خط لوله
- مناسب برای کاربردهایی که نیاز به مقاومت بیشتر یا سیستم‌های فشار بالا دارند.
- وزن و قیمت بالاتر نسبت به نوع ویفری.
ویژگی‌های طراحی و مشخصات فنی
| عنوان | جزئیات |
|---|---|
| ابعاد و فشار کاری | اهرم‌دار: سایز: DN50 تا DN200 فشار کاری: PN10/PN16 یا Class150 گیربکس‌دار: سایز: DN250 تا DN800 فشار کاری: PN10/PN16 یا Class150 |
| استانداردهای طراحی و ساخت | طراحی شیر: مطابق با API 609. سوراخ‌کاری فلنج: ISO 7005-2 DIN EN 1092-2 ASME B16.5 Class150 ASME B16.47 Class150 اندازه پیشانی تا پیشانی (Face-to-Face): طبق DIN EN 558-Series20. برای DN350 مطابق با ISO 5752-Medium Series. تست نهایی: بر اساس ISO 5208، DIN EN 12266، و API 598. |
| جنس قطعات | بدنه: چدن داکتیل (EN GJS 400-15)، فولاد ریختگی (ASTM A216-WCB). دیسک: چدن داکتیل (EN GJS 400-15)، فولاد ضدزنگ (CF8، CF8M)، آلیاژ برنز آلومینیوم (ASTM B148-C95800). محور (Shaft): AISI 420، AISI 304، AISI 316، آلیاژهای دوبلکس (Duplex) و مونل (Monel). لاستیک آب‌بندی: EPDM، NBR، سیلیکون (Silicon)، ویتون (Viton). |
| پوشش رنگ | رنگ پودری کوره‌ای با پاشش الکترواستاتیک، مطابق با کد RAL5005. مقاومت بالا در برابر خوردگی و شرایط محیطی سخت. |
| نوع عملگر | بسته به نیاز مشتری، عملگر می‌تواند به‌صورت زیر باشد: دستی (اهرم یا گیربکس). برقی (Electric Actuator). پنوماتیک یا هیدرولیکی. |
مزایا و معایب شیرهای پروانه‌ای ویفری و لاگ تایپ
مزایای کلی:
- طراحی ساده و وزن کم:
- کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و نصب.
- افت فشار کم:
- به دلیل طراحی دیسک، جریان سیال با کمترین اختلال عبور می‌کند.
- قابلیت تعمیر و نگهداری آسان:
- نوع لاگ تایپ امکان تعویض لوله‌ها بدون توقف کامل سیستم را فراهم می‌کند.
- انعطاف در انتخاب مواد:
- قابلیت تولید با متریال‌های مختلف برای سازگاری با انواع سیالات.
- عملکرد سریع و دقیق:
- باز و بسته شدن سریع دیسک برای کاربردهای اضطراری.
معایب کلی:
- محدودیت در کاربردهای فشار و دمای بسیار بالا.
- حساسیت بیشتر نوع ویفری به فشارهای مکانیکی جانبی.
- نیاز به مراقبت بیشتر در نصب برای جلوگیری از نشت در محل اتصال فلنج‌ها.
زمینه‌های کاربرد شیرهای پروانه‌ای ویفری و لاگ تایپ
- ایستگاه‌های پمپاژ:
- کنترل جریان ورودی و خروجی.
- شبکه‌های آبرسانی:
- توزیع و انتقال آب شهری و صنعتی.
- نیروگاه‌ها:
- کنترل جریان در سیستم‌های خنک‌کننده و خطوط بخار.
- صنایع پتروشیمی:
- انتقال مواد شیمیایی خورنده و غیرخورنده.
- صنایع کشاورزی:
- سیستم‌های آبیاری و انتقال آب.
- تصفیه‌خانه‌ها:
- کنترل جریان آب در ورودی و خروجی حوضچه‌ها.
نکات مهم در انتخاب و نصب شیرهای پروانه‌ای
- انتخاب جنس مناسب:
- بررسی سازگاری متریال بدنه، دیسک، و لاستیک آب‌بندی با نوع سیال.
- توجه به فشار و دمای کاری:
- انتخاب فشار کاری مناسب (PN10/PN16) برای اطمینان از عملکرد بهینه.
- تراز و اتصال دقیق فلنج‌ها:
- فلنج‌ها باید موازی و در یک راستا باشند تا از اعمال تنش به بدنه جلوگیری شود.
- نوع عملگر:
- انتخاب عملگر مناسب (دستی، برقی، پنوماتیکی) بر اساس نیاز سیستم.
- بازرسی و نگهداری دوره‌ای:
- اطمینان از سلامت دیسک، نشیمنگاه، و لاستیک آب‌بندی.
شیرهای پروانه‌ای ویفری و لاگ تایپ به دلیل طراحی مهندسی پیشرفته، نصب آسان، و انعطاف در کاربرد، یکی از بهترین گزینه‌ها برای سیستم‌های لوله‌کشی در صنایع مختلف هستند. انتخاب نوع مناسب این شیرها (ویفری یا لاگ تایپ) بستگی به نیاز سیستم، شرایط فشار و دما، و محدودیت‌های نصب دارد. با رعایت استانداردهای نصب و انجام نگهداری منظم، این شیرها عملکرد قابل اطمینان و طول عمر بالایی ارائه می‌دهند.
