شیرآلات صنعتی, شیرآلات چدنی
شیر اطمینان پیلوت دار چدنی
شیر اطمینان پیلوت دار چدنی(Pilot Operated Safety Valve) چیست؟
شیر اطمینان پیلوت دار، یکی از انواع پیشرفته شیرهای کنترلی است که برای جلوگیری از افزایش فشار بیش از حد در خطوط لوله یا تجهیزات حساس استفاده می‌شود. این شیرها به کمک یک مدار فرمان پیلوت، عملکردی دقیق و قابل اطمینان را ارائه می‌دهند و در صورت افزایش فشار از حد تنظیم‌شده، به‌صورت خودکار باز شده و سیال اضافی را تخلیه می‌کنند. پس از بازگشت فشار به سطح نرمال، شیر دوباره بسته شده و آب‌بندی کامل برقرار می‌شود.
اجزای اصلی شیر اطمینان پیلوت دار
- بدنه (Body):
- جنس بدنه از چدن داکتیل (Ductile Iron) یا فولاد کربنی ساخته شده است.
- مقاوم در برابر فشار بالا و ضربات هیدرولیکی.
- پیلوت (Pilot):
- واحد فرمان‌دهنده شیر که فشار سیستم را پایش می‌کند.
- در صورت افزایش فشار، دستور باز شدن شیر اصلی را صادر می‌کند.
- شیر اصلی (Main Valve):
- شیر اصلی وظیفه تخلیه سیال اضافی از سیستم را بر عهده دارد.
- طراحی پیستونی یا دیافراگمی با دقت بالا.
- دیافراگم یا پیستون (Diaphragm/Piston):
- قطعه‌ای متحرک که با تغییر فشار سیال عمل می‌کند.
- از مواد مقاوم به سایش و خوردگی ساخته شده است.
- فنر تنظیم فشار (Spring):
- فنری که فشار باز و بسته شدن را کنترل می‌کند.
- قابل تنظیم برای تطابق با فشار کاری مورد نظر.
- درپوش (Bonnet):
- محفظه‌ای برای محافظت از اجزای داخلی و دسترسی به آن‌ها در زمان نگهداری.
ویژگی‌های فنی و استانداردهای شیر اطمینان پیلوت دار چدنی
ابعاد و سایزبندی شیر
| ویژگی | توضیحات |
|---|---|
| سایزهای استاندارد | از DN50 تا DN1000. |
| ابعاد پیشانی تا پیشانی (Face-to-Face) | طبق استاندارد DIN EN 558-1, Series1 و DIN 3202-F1. |
| فشار کاری | فشارهای کاری در محدوده PN6 تا PN40 (6 تا ۴۰ بار). مناسب برای سیستم‌های با فشار متوسط و بالا. |
| سوراخکاری فلنج | طبق استانداردهای زیر:
|
| تست و کیفیت | تمامی شیرها قبل از تحویل طبق استانداردهای زیر آزمایش می‌شوند:
|
| مواد سازنده |
|
| سیال عامل | آب به‌عنوان سیال عامل استاندارد. قابلیت سفارشی‌سازی برای سیالات دیگر در صورت نیاز. |
عملکرد شیر اطمینان پیلوت دار
- پایش فشار:
- فشار سیستم به‌طور مداوم توسط پیلوت کنترل می‌شود.
- باز شدن خودکار:
- در صورت افزایش فشار از مقدار تنظیم‌شده، پیلوت دستور باز شدن شیر اصلی را صادر می‌کند.
- شیر اصلی باز شده و مقدار مشخصی از سیال را تخلیه می‌کند تا فشار کاهش یابد.
- بسته شدن خودکار:
- با بازگشت فشار به محدوده نرمال، شیر پیلوت و سپس شیر اصلی بسته می‌شود.
- آب‌بندی کامل برقرار شده و از نشت سیال جلوگیری می‌شود.
مزایای شیر اطمینان پیلوت دار
ویژگی‌های عملکردی شیر اطمینان پیلوت دار چدنی
| ویژگی | توضیحات |
|---|---|
| کنترل دقیق فشار | مدار فرمان پیلوت، عملکرد بسیار دقیق و قابل اعتمادی را تضمین می‌کند. |
| عملکرد خودکار | بدون نیاز به مداخله اپراتور عمل می‌کند و هزینه‌های بهره‌برداری را کاهش می‌دهد. |
| طراحی قابل اعتماد | استفاده از مواد مقاوم و طراحی پیستونی یا دیافراگمی، عمر مفید بالایی را فراهم می‌کند. |
| قابلیت تنظیم فشار | فشار عملکرد شیر به‌راحتی قابل تنظیم است. |
| کاهش ضربات هیدرولیکی | به دلیل باز و بسته شدن تدریجی، ضربات هیدرولیکی به حداقل می‌رسد. |
کاربردهای شیر اطمینان پیلوت دار چدنی
- ایستگاه‌های پمپاژ:
- حفاظت از پمپ‌ها در برابر افزایش فشار ناگهانی.
- شبکه‌های آبرسانی:
- جلوگیری از افزایش فشار در خطوط لوله شهری و صنعتی.
- تأسیسات صنعتی:
- استفاده در سیستم‌های خنک‌کننده، فرآوری، و انتقال مایعات.
- نیروگاه‌ها:
- کنترل فشار در سیستم‌های بخار و آب گرم.
- صنایع نفت و گاز:
- تخلیه فشار اضافی در خطوط انتقال و پالایشگاه‌ها.
نکات مهم در انتخاب و نصب شیر اطمینان پیلوت دار
- انتخاب بر اساس فشار کاری:
- فشار کاری سیستم را بررسی کرده و شیر مناسب با محدوده فشار مورد نیاز انتخاب کنید.
- نوع سیال:
- اطمینان از سازگاری مواد سازنده شیر با سیال عامل.
- ابعاد و نوع فلنج:
- مطابقت ابعاد شیر و استاندارد فلنج با خطوط لوله موجود.
- محل نصب:
- نصب شیر در نقطه‌ای که بیشترین خطر افزایش فشار وجود دارد.
- نگهداری و تست دوره‌ای:
- شیر باید به‌صورت منظم تست شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.
شیرهای اطمینان پیلوت دار به‌عنوان یکی از تجهیزات کلیدی در سیستم‌های لوله‌کشی و ایستگاه‌های پمپاژ، نقش مهمی در حفاظت از تجهیزات و جلوگیری از آسیب‌های ناشی از افزایش فشار دارند. این شیرها با طراحی دقیق، عملکرد خودکار، و مقاومت بالا در برابر فشار، گزینه‌ای ایده‌آل برای صنایع مختلف از جمله آبرسانی، نیروگاه‌ها، و صنایع نفت و گاز هستند. با رعایت نکات فنی در انتخاب، نصب، و نگهداری، می‌توان از عملکرد بهینه و طول عمر بالای این تجهیزات اطمینان حاصل کرد.
